Mahmut
Dervis
(13 Mart 1942, Al-Birwa - 9 Agustos 2008, Houston)
Filistin'li sair.
"Ben
kesilenin sahidi
Ve haritanin sehidi
Ben basit sözcüklerden dogan
Çakil taslarinin kanatlandigini gördüm
Nidalarin silah oldugunu gördüm
Üstüme kalbimin kapisini kapatana kadar
Barikatlar kalkinca benden
Ve yollarin yasagi
Kalbim özgürlükle doldu
Kaburgam tas
Karanfili uzatirim
Karanfili uzatirim."
Son dönem Filistin siirinin en önemli sairlerinden
olan Mahmut Dervis, 1948 yilinda henüz çocukken,
dogdugu köy Israil tarafindan isgal edilerek yikilinca,
ailesiyle Lübnan'a göç etmek zorunda kaldi.
Siir
yazmaya, iki kilometre uzakliktaki okuluna yürüyerek
gittigi ilkögretimi sirasinda basladi. Ilk siirlerinin
yayimlanma sürecinde, "El-arz" (Toprak) cephesinde
etkinlik gösterdi. "El Ittihad" gazetesi ile
"El Cedid" dergisinin yazi isleri müdürlüklerini
yapti. Siirleri 20'den fazla dile çevrilen Filistinli
sair, 2003 yilinda uluslararasi Nazim Hikmet siir ödülüne
de layik görüldü. 1982 yili Eylül ayinda
Sabra ve Satilla'da yasanan katliamin ardindan yazdigi Beyrut
Kasidesi ile 1984'te te Sovyetler Birligi'nde Lenin ödülünü
aldi. Siirleri ve yazilari nedeniyle birçok kez tutuklanarak
cezaevinde yatan sair, Filistin halkinin yasadigi zorluklari
dizeleriyle anlatmasiyla taninmaktaydi. Adi, 2006 yilinda
Nobel Edebiyat Ödülü'nün önde gelen
adaylari arasinda geçen Dervis, lirik örnekler
gösteren siirinde, genis bir insanlik tarihi ve cografyasini
konu edindi. 1970 yilinda Israil'den sürgün edilen
sanatçi, iki yil süreyle bir çok Arap ülkesinde
dolasmak zorunda kaldi. 2008 yili Mayis ayinda 2. Beyoglu
Siir Festivali kapsaminda Türkiye'ye geldi. Birçok
siiri Marcel Khalife, Majida El Roumi ve Ahmad Qa'abour tarafindan
bestelenen sair, Hamas ve El Fetih örgütleri arasindaki
çatismalari da elestirel bir yaklasimla siirlerinde
konu edindi. Israil kökenli Fransiz yönetmen Simone
Bitton, 1997 yilinda Fransiz televizyonunda, kendisi hakkinda
bir Mahmut Dervis belgeseli yayinladi. Türkçe'ye
çevrilen 20 civarinda kitabi bulunan Dervis, geçirdigi
bir açik kalp ameliyati sonucu yasamini yitirdi. Filistin
ulusal marsi Nesîd el-intifada'nin söz yazari olan
sanatçinin en bilinen siiri, su sözleriyle taninmaktadir:
“ kaydet, ben bir arabim... kart numaram
elli bin... sekiz çocugum var... dokuzuncusu önümüzdeki
yaz geliyor. kizdin mi... kaydet, ben bir arabim... (..) ama
lütfen yaz... herseyden öte... kimseden nefret etmem
ben..."
kaynak:
http://tr.wikipedia.org
